ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΟΝΤΑ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΚΑΒΑΦΗ

ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΟΝΤΑ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΚΑΒΑΦΗ

-Αλφαβητικά- (*)

Πολλά είναι τα πρόσωπα στο έργο του Καβάφη

που με αυτά πανέμορφα την ποίησή του βάφει,

ιστορικές αναφορές σ' Αρχαία Ελλάδα και Βυζάντιο

στολίζουνε το στίχο του, τον κάνουν αδαμάντιο.

Σε τούτο εδώ το ποίημά που γράφω, το καβαφικό

σε τέτοια πρόσωπα διαβάζοντας τον ποιητή θ' αναφερθώ

του έργου του οι πρωταγωνιστές παρόντες χωροχρονικά

να σου μιλούν να σε κοιτούν, να σούρχονται πολύ κοντά.

Αηνοβάρβοι στό «Τα Βήματα», οίκος ρωμαϊκός

που εκεί ανήκε ο Νέρων γνωστός σαν παρανοϊκός.

Αιμίλιος Παύλος στρατηγός από το «Γλύπτης Τυανεύς»

που ο της Μακεδονίας βασιλιάς στη μάχη της Πύνδας ο Περσεύς

νικήθηκε κι ο μακεδονικός έγινε τότε χώρος ναι ρωμαϊκός

στο «Τυανεύς» γράφει ο ποιητής το ιστορικό ετούτο γεγονός.

Στο «Η Μάχη της Μαγνησίας»

Αντίοχος ο Γ' και της Συρίας βασιλιάς

και Μέγας επωνομαζόμενος, ηγέτης μεγάλης στρατιάς

Βακτριανούς και Πάρθους νίκησε της Ινδίας

και υπέταξε τους βασιλείς όλης της Αραβίας,

συμμάχησε με Φίλιππο τον Ε' Μακεδόνα,

μα τελικά ηττήθηκε στον με Ρωμαίους αγώνα.

Στο «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον» ο εις της Τριανδρίας

Αντώνιος με Οκταβιανό και Λέπιδο, ανδρείας

Ρωμαϊκής, στρατιωτικός στον Καίσαρα εστάθηκε,

με Κλεοπάτρα του ο Οκταβιανός τους νίκησε και χάθηκε.

Στα έργα η «Απιστία» και «Η κηδεία του Σαρπηδόνος»

ο Ολύμπιος Θεός Απόλλων στο φως λουσμένος του αιώνος,

προστάτης ποίησης μα και της μουσικής,

ο «Φοίβος» παραμένει ωραίων Εμπνευστής.

Στο «Είγε Ετελεύτα» ο Απολλώνιος μάγος τρανός

τέσσερα χρόνια νεώτερος τότε του ήταν ο Χριστός

Ανατολής ταξιδευτής, ελληνικής φιλοσοφίας σπουδαστής

γνωστός γιά θαύματά του, απόμακρος μυστικιστής.

Στο «Η σατραπεία» ο Αρταξέρξης, Μακρόχειρας ο πρώτος

της Ανηστρίδας και του Ξέρξη στέκει γιός, στης ήττας του το σκότος

στη Ρόδο από τον Κίμωνα, που ο περσικός του στόλος

βούλιαξε και ο της Ιωνίας πληθυσμός ελευθερώθει όλος.

Στο «Μάρτιαι Ειδοί» στέκει ο Αρτεμίδωρος και Σοφιστής

στον Ιούλιο Καίσαρα έχει δώσει σημείωμα ιδιαίτερης γραφής

που προειδοποιεί πως την δεκάτη πέμπτη του Μαρτίου

θα τον εσκότωναν, στιγμής οικτράς θανατικού του μαρτυρίου.

Στο «Υπέρ της Αχαϊκής Συμπολιτείας Πολεμήσαντες»

γιά Έλληνες μας λέει που απ’ τους Ρωμαίους επιζήσαντες

εις την στερνή προσπάθεια διατήρησης της ανεξαρτησίας

το 146 προ Χριστού εχάσανε τη μάχη στερνής Συμπολιτείας,

όταν οι διεφθαρμένοι στρατηγοί Κριτόλαος και Δίαιος

νικούνται απ' το Ρωμαίο Μόμιο που δυνατός είναι και βίαιος.

Στα έργα του ο ποιητής «Τρώες», «Απιστία», «Τα άλογα του Αχιλλέως»,

στον Βασιλιά των Μυρμιδόνων Αχιλλέα της Θέτιδας και του Πηλέως

συχνά πυκνά αναφέρεται στον γενναιότερο των Αχαιών,

που η τρωτή του πτέρνα του επέφερε θάνατον οικτρόν.

Στο «Καισαρίων» η Βερενίκη θυγάτηρ είναι του διοικητή

Μάγα της όμορφης Κυρήνης και του Αντιόχου βασιλιά εγγονή

του Α' στη Συρία που αργότερα παντρεύτηκε τον Γ' Πτολεμαίο

και τα μαλλιά της έκοψε σε ριζικό μοιραίο.

Στο «Η διορία του Νέρωνος» ο Γάλβας Σέρβιος-Σουλπίκιος

πολλές φορές γι' αυτόν ύμνος ήταν ο επινίκιος,

Ρωμαίος αυτοκράτορας μετά το Νέρωνα γιά εφτά μήνες

που αν δεν σκοτώνονταν νωρίς θα κυβερνούσε για πολλές σελήνες.

Τη Δήμητρα ολύμπια θεά βρίσκουμε στο «Διακοπή»,

κόρη της Ρέας και του Κρόνου, μα και του Δία αδερφή,

προστάτρια της γεωργίας, που δίδαξε την καλλιέργεια της γης,

στα Ελευσίνια Μυστήρια λατρείας έτυχε ιδιαίτερα μυστικιστικής.

Στο «Ο Βασιλεύς Δημήτριος» στέκει Δημήτριος ο Πολιορκητής

που της Αθήνας έγινε μέγας κατακτητής,

όμως οι στρατιώτες του μετέπειτα εγκαταλείπουν

από τις μάχες κουρασμένοι στον Πύρρο προσχωρούν, του λείπουν.

Στα «Δημητρίου Σωτήρος», «Η δυσαρέσκεια του Σελευκίδου»,

«Η Μάχη της Μαγνησίας», «Οροφέρνης», σκιές Αβύδου

Δημήτριο τον Σωτήρα σκλάβο και όμηρο κρατούν,

που αν και δραπετεύει κατόπιν τον δολοφονούν.

Στα «Η κηδεία του Σαρπηδόνος», «Τα άλογα του Αχιλλέως»

ο Ζευς ή Δίας, πρώτος των Θεών, θ' αναφερθεί ευθέως,

επέζησε που η μάνα του Ρέα τον φύλαξε και πέτρα

στον Κρόνο επλασάρησε, που έχασε τα μέτρα,

ο Δίας που γεννήθηκε στη Δίκτη ανατράφηκε

από τις νύμφες του βουνού με αμβροσία και νέκταρ τράφηκε.

Ο Διόνυσος στο «Η συνοδεία του Διονύσου» αναφέρεται

Ολύμπιος κι αυτός Θεός σε κάθε γλέντι χαίρεται

τον οίνο φέρνει κι ευλογεί να πίνουν άφθονο οι θνητοί

τα βάσανα ξεχνάνε, κάποτε και στο δυνατό ρακί.

Πρόσωπο μυθολογικό η Εκάβη σύζυγος του Πριάμου

στο «Τρώες» αναφέρεται, πολύ πιστή του γάμου,

που όταν το γιό της Έκτορα άψυχο δει σε ξύλα

τρελαίνεται και οι Θεοί την κάνουνε μιά σκύλα.

«Ενώπιον του αγάλματος του Ενδυμίωνος» και«Των Εβραίων»

είν' έργα που ο Ενδυμίων, του Δία γιός, Μυθολογίας πρόσωπο Αρχαίων

που κατά μύθο ήτανε ο πιο όμορφος απ' τους θνητούς

και τη Σελήνη μάγεψε αυτή να μην τον θέλει μαζί με ξυπνητούς,

κάτι που και ο ίδιος ζήτησε απ' τον πατέρα Δία,

παροιμιώδης έμεινε εις την Πεζογραφία.

Στο έργο του «Τα Βήματα» μιλάει για Εριννύες

τρεις της Μυθολογίας οντότητες της φρίκης γυναικείες,

η Αλητώ - οργής τε και μανίας, η Τισιφόνη - εκδίκησης του φόνου

τριτη να είναι η Μέγαιρα, του μίσους και του φθόνου,

προσωποποίηση και οι τρεις των τύψεων συνείδησης,

να κυνηγούν τον κάθε δράστη κακιάς κι αμαρτωλής είδησης.

Ο Ερμής να εμφανίζεται στο έργο «Τυανεύς Γλύπτης»

την είδηση που έφερνε κι όποιος ο παραλήπτης,

Ολύμπιος κι αυτός Θεός με χάρες κι ελαττώματα

μιά ράβδο το «κηρύκειο» να κρατά εις των ανθρώπων όμματα

και τις ψυχές προς διευκόλυνση πάντα να συνοδεύει

στον κάτω κόσμο σταθερά με βήμα γοργό να οδεύει.

Στο «Θερμοπύλες» ο Εφιάλτης, πρόσωπο προδοσίας σκοτεινό

στους Πέρσες θα προδώσει δρόμο στενό, κρυφό

που οι 300 του Λεωνίδα αντιστεκόνταν σθεναρά,

στη μάχη έτσι των Θερμοπυλών θα πέσουν όλοι τους ηρωικά.

Στο ομώνυμό του έργο Ηρώδης ο Αττικός.

γνωστός Έλληνας ρήτορας, του Αθηναίου Αττικού υιός

που εκτός της ριμοσύνης του έκανε αγαθοεργίες

μαζί και το γνωστό Ωδείο μας κι άλλα σ' άλλες πλατείες.

Για τον Ηρώδη Α' τον επωνομαζόμενο μεγάλο

διαβάζουμε στο «Αριστόβουλος» που έδειξε χαρακτήρα άλλο,

τροπαιοφόρος νικητής στην Ιουδαία γύρισε

νηπίων χιλιάδων που θανάτωσε αίμα ο αγέρας μύρισε.

Στο «Η κηδεία του Σαρπηδόνος» ο Θάνατος της νύχτας γιός

και κατά Όμηρο του Ύπνου ο δίδυμος αδερφός

που διαχρονικά του έχουν γράψει ποιήματα αμέτρητα πολλά

στο δε Βυζάντιο γι αυτόν τραγούδια γράφτηκαν ακριτικά.

Στο «Ο Θεόδοτος» ο Σοφιστής ομώνυμος, ο ίδιος απ' τη Σάμο

τον 1ο π.Χ. αιώνα έζησε, έχτιζε όμως στην άμμο,

Διδάσκαλος του Πτολεμαίου του ΙΒ' κατέφυγε εις τη Μ. Ασία

όπου τον δολοφόνησε ο Βρούτος σαν παρία.

Θεόκριτος, ο από τους πιο μεγάλους Έλληνες των ελληνιστικών

χρόνων μεγάλους ποιητές και ποιημάτων όμορφων βουκολικών

στο έργο του ο Καβάφης με γλαφυρότητα θα αναφερθεί

στο ποίημά του που ονόμασε συμβολικά «Το πρώτο σκαλί».

Θαλάσσια θεότητα η Θέτις στα «Διακοπή» και «Απιστία»

έργα του που εμφανίζεται, στο γάμο της η προφητεία

θα επαληθευτεί, ο γιός που θ' αποκτούσε

ανώτερος θα ήταν του πατέρα του κι ας μη το επιθυμούσε.

Η Θέτις αθάνατο έκαμε το γιο της Αχιλλέα που βούτηξε εις την πηγή

της Στύγας, μα όπως τον κρατούσε η φτέρνα του έμεινε τρωτή.

Ο Πτολεμαίος ΙΔ' σε τρία έργα του Καβάφη είναι ο Καισαρίωνας

στα «Αλεξανδρινοί Βασιλείς», «Τυανεύς Γλύπτης», «Καισαρίων»,

που απ' τα τρία χρόνια του ήταν βασιλιάς, ωσάν να ήταν Ίωνας

η Κλεοπάτρα είχε πει θάταν του κράτους κίων.

Η Κλεοπάτρα και τρανή της Αίγυπτου βασίλισσα

στο «Καισαρίων» γράφεται και «- Δεν σου αντιμίλησα

στην όποια εξέφρασες αγάπη μου ευχή σου!...»

στον έρωτά του εφώναξε ο Αντώνιος «...και τιμή σου!»,

όμως στο Άκτιο ενικήθηκε από τον Οκταβιανό,

η δε Κλεοπάτρα έδωσε τέλος στο βίο της φριχτό.

Στο ομώνυμο έργο του Καβάφη «Άννα η Κομνηνή»

είναι αυτή να μας θυμιζει δεκαπεντάτομη Αλεξιάδα

που αποσυρμένη απ'τά εγκόσμια έγραψε αυτή σαν μοναχή

βιογραφία του πατρός της, μια ιδιαίτερη της Ιστορίας δάδα.

Ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου και ιδρυτής της δυναστείας

των Κομνηνών Αλέξιος Κομνηνός διαλυμένης αυτοκρατορίας

είναι μορφή μεγάλη του Βυζαντίου επιβλητική

θα εμφανιστεί στο έργο του «Άννα Δαλασσηνή».

Στο «Εμμανουήλ Κομνηνός» ο ποιητής θα αναφερθεί

στον αυτοκράτορα αυτόν μεγάλο θαρραλέο πολεμιστή,

που το Βυζάντιο υπέστη στους χρόνους του καταστροφή

στη μάχη του Μυριοκεφάλου, η Μικρά Ασία έγινε τότε τουρκική.

Στο «Ιθάκη» είναι οι Κύκλωπες άγρια πρόσωπα μυθολογικά

Που με το ένα μάτι τους τα βλέπαν όλα «στρογγυλά»

και κατά τον Ησίοδο τη νίκη χάρισαν στον Δία

κατά των φοβερών Τιτάνων και έκτοτε αιώνια Του ευημερία.

Στο «Τα επικίνδυνα» ο Καβάφης λέει για τον Β' Κωνστάντιο,

υιό του μέγα Κωνσταντίνου και αυτοκράτορα εις το Βυζάντιο

περί το έτος τριακόσια πενήντα τότε μετά Χριστό

της του Αρείου αίρεσης οπαδό, σκληρό και εκδικητικό

που μίσησε φανατικά και την Ορθοδοξία

στην Κιλικία πέθανε, αφού ο ξάδελφός του πήρε την εξουσία.

Στο «Η δόξα των Πτολεμαίων» διαβάζουμε για τους Λαγίδες

απόγονοι του Αλέξανδρου με πολιτιστικές αχτίδες

που ήταν η ισχυρότερη στην Αίγυπτο ελληνιστική,

περίοπτη δυναστεία έργων καλών, προοδευτική.

Στο «Ιθάκη» οι Λαιστρυγόνες, λαός γιγάντων μυθολογικός,

που για τον Οδυσσέα αποδείχτηκε και καταστροφικός,

καράβια του εβούλιαξαν, σκότωσαν άνδρες του πολλούς,

μόλις που ο Οδυσσέας γλύτωσε μετά απ' αυτούς τους σκοτωμούς.

Οι Λάρητες σ' «Τα Βήματα» πνεύματα των προγόνων,

Θεότητες ήταν των Ρωμαίων και τούτων απογόνων,

προστάτες ήταν των εργασιών στην ύπαιθρο και των σπιτιών,

των δρόμων, των ακτών μα και των οικογενειών.

Στο «Ούτος Εκείνος» ο Λουκιανός, μεγάλος Έλλην Σοφιστής,

στην Ιωνία σπούδασε, εις την Συρία γεννηθείς,

σατύρισε στους διαλόγους του Φιλόσοφους μα και Θεούς

στίχους από το έργο του πήρε ο Καβάφης δανικούς.

Στο «Η συνοδεία του Διονύσου» θα αναφερθεί στη Μέθη,

προσωποποίηση του μεθυσιού που όπου βρεθεί αλέθει,

θεότητα κατώτερη της Διονυσιακής παρέας

κάποτε καταλυτικής, πολλές φορές μοιραίας.

Στο «Διακοπή» η Μετάνειρα, πρόσωπο μυθολογικό

για τον υιό της Δηιφώντα πρόσωπο γίνεται τραγικό,

που καθώς η Θεά Δήμητρα αθάνατο θέλει να κάνει,

περνάει τον μέσα απ' τή φωτιά και τελικά ξεκάνει.

Στο «Ίμενος» ο Μιχαήλ ο Γ' λεγόμενος και Μέθυσος

σπάνια συνετός, πιό σπάνια ξεμέθυστος

για το Βυζάντιο καταστροφικός, Φράγκοι και Άραβες να τον νικούν,

ο δε συμβασιλέας με παρέα του να τον δολοφονούν.

Στο έργα του «Η διορία του Νέρωνος», «Τα Βήματα»

μιλάει για τον Νέρωνα που στην αρχή φαινόταν λογικός,

έπειτα όμως στα πάθη του έγινε καταστροφικός,

πράξεις του πολλές τρελές της Αυτοκρατορίας παθήματα,

δεν μπόρεσε σωστά ποτέ να κυβερνήσει,

τέλος είχε οικτρό, τρελός να αυτοκτονήσει.

Στο «Οροφέρνης» ο ομώνυμος υιός του Αριαράθου

στο χρώμα και στο άρωμα κίτρινου ασπαλάθου

ήταν προστατευόμενος του Δημητρίου της Συρίας

έδιωξε τον προστάτη του δικιάς του δυστυχίας.

Στα «Τυανεύς Γλύπτης», «Τα άλογα του Αχιλλέως»

«Η κηδεία του Σαρπηδόνος» ο ποιητής ευθέως

μιλάει για τον Πάτροκλο, ήρωα μυθολογικό

του Τρωικού πολέμου, του Αχιλλέα φίλο εγκάρδιο, πιστό

που ο Έκτορας στη μάχη θα σκοτώσει,

τον Αχιλλέα έτσι βαριά πικρόχολα θυμώσει,

που για εκδίκηση τον Έκτορα σέρνει στο άρμα του νεκρό.

Στα «Διακοπή», «Τα άλογα του Αχιλλέως», «Απιστία»

βγαίνει ο βασιλιάς Πηλέας των Μυρμιδόνων εις την Φθία,

που έχει λάβει μέρος και εις την Αργοναυτική μεγάλη εκστρατεία.

Αφού η Αντιγόνη του και πρώτη του γυναίκα έχει αυτοκτονήσει

παντρεύτηκε τη Θέτιδα που τον πανίσχυρο Αχιλλέα έχει τότε γεννήσει.

Στα «Τυανεύς Γλύπτης» και «Ο Θεόδοτος» έργα γνωστά

για τον Πομπήιο ο ποιητής μιλάει αναφορικά,

σπουδαίες νίκες είχε σε Σικελία και Αφρική,

στου δούλου Σπάρτακου εξέγερση έφερε την καταστολή.

Δωδεκαολύμπιος Θεός ωκεανών κι όλων των θαλασσών

στα«Ιθάκη» και «Τυανεύς Γλύπτης» στέκει ο Ποσειδών

που αυτόν και Πλούτωνα αδελφό του απελευθέρωσε ο Δίας

από τον αιμοβόρο Κρόνο, δώρου ανεκτιμήτου αξίας.

Στο «Τρώες» στέκει ο Πρίαμος, πρόσωπο μυθολογικό,

που Βασιλιάς ήταν της Τροίας στον πόλεμο τον Τρωικό,

σύζυγος της Εκάβης με την οποία τους Εκτορα και Πάρη απέκτησε

και μιά μεγάλη Τροία μπροστά στα Δαρδανέλια έκτισε.

Στο «Καισαρίων» οι Πτολεμαίοι είν' της Αιγύπτου βασιλείς

που ανήκαν στους Λαγίδες Μακεδονίας ξακουστής,

το "Πτολεμαίος" όνομα έφεραν πρίγκηπες Αιγύπτιοι πολλοί

και συγγραφείς της αρχαιότητας, ως και περίοπτοι στρατηγοί.

Στο «Ο Βασιλεύς Δημήτριος» ο της αρχαίας Ηπείρου βασιλιάς

Πύρρος στέκει σαν μιά μεγάλη φυσιογνωμία στρατιωτική

νεαρός ανέβηκε στο θρόνο, μα εκδιώχθηκε μίας νυχτιάς.

Ο Πτολεμαίος της Αιγύπτου τον εβοήθησε να συγκρουστεί

δίνοντας πάλι του εξουσία με το Δημήτριο τον Πολιορκητή

που αφού έφτιαξε και πάλι το στρατό με αυτόν θα συγκρουστεί.

Στην κατά του Αντιγόνου μάχη τέλος στο Αργος θα ηττηθεί.

Στο «Τυανεύς Γλύπτης» ένα ακόμη πρόσωπο μυθολογικό η Ρέα,

η θυγατέρα Γης και Ουρανού, του Κρόνου η συζυγική παρέα,

μητέρα των Ολύμπιων Θεών, που όταν γέννησε τον Δία

παρέδωσε αυτόν στη Νέβη, στην Κρήτη με αγωνία

βάζοντας μες τα σπάργανα ένα χοντρό λιθάρι

που ο άντρας της κατάπιε σαν νάταναι βλαστάρι.

Ο Σαρπηδών στο «Η κηδεία του Σαρπηδόνος»

του Δία και της Λαοδαμείας γιός, δεν του έφτασε ο χρόνος

όταν ο Πάτροκλος τον σκότωσε στον πόλεμο τον Τρωικό

κι ο Δίας είπε να ταφεί με τρόπο εις τη Λυκία ως έπρεπε τιμητικό.

Στο «Η συνοδεία του Διονύσου» πρόσωπα είναι μυθολογικά

οι Σάτυροι, κατώτερες θεότητες, του Διονύσου όντα συνοδευτικά

ακόλαστες, ερωτομανείς και οκνηρές θεότητες

που σπρώχνανε τους πάντες σε ερωτικές ακρότητες.

Τους Σελευκίδες στο έργο του «Η δόξα των Πτολεμαίων»

θα αναφέρει ο Καβάφης των τριών π.Χ. αιώνων τελευταίων,

μιά Δυναστεία ένδοξη της ελληνιστικής Συρίας

χώρα που τότε έτυχε ανάπτυξης κι ευημερίας.

Στο «Ιερεύς του Σεραπίου» ο ποιητής θ' αναφερθεί

στο ιερό Ναό Σεράπιο πούχε στην Αλεξάνδρεια χτιστεί

περί το 300 π.Χ. μαρμάρων αιγυπτίων,

αφιερωμένος στον Σεράπι, αρχαίο Θεό Βαβυλωνίων.

Ο Πόπλιος Κορνήλιος Αιμιλιανός με προσωνύμιο «Αφρικανός»

στο «Τυανεύς Γλύπτης» είναι μετά τον Καίσαρα ο πιό ικανός

της εποχής του στρατηλάτης με μόρφωση αξιόλογη ελληνική

που τον Αννίβα νίκησε και τους Καρχηδονίους στην Αφρική.

Στο «Η συνοδεία του Διονύσου» είναι η Τελετή,

πρόσωπο μυθολογικό, του Διονύσου και της Νίκαιας αγαπητή

κόρη, στη συνοδεία του πατρός της, προσωποποίηση του γλεντιού

σε πανηγύρια και γιορτές την έβλεπες νάν’ παντού.

Στο «Λάνη Τάφος» ο Υάκινθος, πρόσωπο μυθολογικό,

ήρωας της Λακωνίας, νέον πανέμορφο λαμπρό,

που ο Θεός Απόλλωνας έφτασε να ερωτευθεί

γι’ αυτό και απ' τους Βορέα και Ζέφυρο οικτρά θανατωθεί,

από το αίμα του νεκρού ξεπήδησε τότε το γνωστό,

ομώνυμο λουλούδι, πανέμορφο κι ευωδιαστό.

Στο «Η κηδεία του Σαρπηδόνος» ο Ύπνος και της Νύχτας γιός,

κατά τον Όμηρο και δίδυμος του Θάνατου ο αδερφός

σε πλήθος πόλεις της Ελλάδας έχαιρε της λατρείας

ενός Θεού αρχαϊκού που έφερνε τα όνειρα ως και διά μαγείας.

Ο Φίλιππος ο Β', των Μακεδόνων βασιλιάς

στο «Η Μάχη της Μαγνησίας» αντρείας περιγράφεται καρδιάς

μαζί με τον Αντίοχο μάχες εκέρδισε πολλές

όμως απ' τους Ρωμαίους στη θέση «Κυνός Κεφαλές»

τη μάχη έχασε … και τώρα εις το ποίημα το όνομά του λες.

Εδώ κλείνει η «Παρέλαση» στο έργο του Καβάφη,

έναυσμα ας γίνει δυνατό για όποιον θε να γράφει.

-------------------------------------------------

(*) http://cavafis.compupress.gr/index3.htm